Những mẩu chuyện về đồng đội cùng sư đoàn

[binhyen1960]

 Theo BY em hiểu về đạn M79 thì khi quả đạn chưa được bắn ra khỏi đầu nòng súng thì nó vô hại, có thể quăng quật, ném thoải mái không nổ, tạm hiểu nó không hơn gì hòn đá, hòn gạch. Nhưng khi bắn ra khỏi đầu nòng súng thì cơ chế viên đạn bắt đầu hoạt động, vòng bi bên trong đầu đạn sẽ xoay khoảng 25 vòng cách xa đầu nòng súng khoảng trên 10m trở ra thì đầu đạn M79 bắt đầu mở xong an toàn và mất an toàn, chỉ cần lực cản trước đầu đạn đủ 200 gram trở lên là có thể gây phát nổ, theo kinh nghiệm của các bác lính cựu thì bắn M79 trong phạm vi 10m quay lui tới đầu nòng thì cơ chế đầu đạn chưa quay đủ 25 vòng đã rơi xuống nằm im nên có thể nhặt ném như lựu đạn, lưu ý không gây lực tác động trên đầu viên đạn vì nó đã mất an toàn. Thực tế BY em đã gặp, lính ta bắn M79 chạm lá cây ngay hướng trên đầu mình khoảng cách trên 10m thì bị nổ tức khắc, trận đó xảy ra trong núi Kimry, rừng và hướng nòng súng không rậm lá cây, 1 tàn lá nhỏ cản đầu đạn, vậy mà vẫn gây nổ.

 Nếu ta nói đạn M79 nổ xé thành 379 mảnh thì có lẽ khó, quả đạn đường kính 40 ly ngắn khoảng 7cm tùy loại, có loại đạn bi chỉ có 20 viên bi nhỏ như bi xe đạp, từng dính mảnh M79 găm đầy mặt, mảnh nhỏ như hạt gạo song C trưởng thì bị mảnh to như hạt hồng xiêm. Sợ nhất là bị M79 bắn trúng người, đơn vị BY em tính ở cấp D chưa thấy ai hy sinh vì M79 nhưng bị thương thì nhiều, trong trận đánh khi súng của cả 2 bên nổ loạn xạ mà nghe thấy tiếng cóc của M79 thì chẳng cần ai bảo ai đều cắm đầu vào gốc cây ụ mối hết, lý do sợ đạn M79 có thể nổ bất kể chỗ nào và mình thì không thể phân biệt và xác định được nó đã bắn từ đâu và sẽ tới đâu.

[longtrec]

  Chuyện bác Ngô thật tuyệt vời , hiếm có .Phục bác
                Nhưng bác ơi đạn M79 xoáy nòng để nổ ngay làm thế nào hả bác . Em từng nghe lính ta bắn vào thành công sự rồi đào lấy đầu đạn để ném như lựu đạn . Điều đó dễ hiểu nhưng xoáy đạn rồi cho vào súng quả là mạo hiểm ? làm cách nào và tại sao nó lại nổ ngay hả bác ??

       Chào bạn Tai_lienson.
       Cảm ơn bạn đã chịu khó đọc bài viết của vanthang341ht. Bạn hỏi cái đầu đạn M79, tôi xin trả lời bạn tóm tắt như sau.
       Giả sử quả đan M79 bắn hết tầm khoảng 150m thì từ khi bắn khỏi nòng quả đạn thoát khỏi vỏ đạn bay trong không khí nó đã quay được đủ vòng quy định khi rơi xuống, lực quay vừa đủ để kim hỏa đâm vào kíp nổ. Trường hợp buộc quả đạn phải nổ khi chưa đủ tầm xa phải có cách: một là ném vào cát để tạo được một số vòng quay vừa phải của đầu đạn khi bắn vào mục tiêu gần hơn khoảng cách tối đa đường đi của viên đạn nó sẽ nổ theo ý mình. Tương tự nếu bắn vào mục tiêu quá gần thì mình phải đánh liều bằng cách một tay nắm chặt lấy vỏ đạn, một tay cầm đầu đạn xoáy vào theo chiều kim đồng hồ khoảng một, hai hay ba vòng tùy khoảng cách mục tiêu từ người bắn đến vật chạm nổ. Quả đạn sẽ phải nổ đúng ý định của mình.
       Mạo hiểm lắm bạn ơi, không làm thử và không đùa với nó được đâu, không có lần sai thứ hai đâu.
    

Chào bác Thắng, chào bác Tai_lienson , kính chào các bác Cựu đàn anh! Cho thằng em longtrec góp vui với các bác về đạn M79.

Cơ cấu điểm hỏa trong đạn M79 là cơ cấu điểm hỏa quán tính. Quả đạn M79 nằm trong buồng đạn khi được bắn đi, đầu đạn chạy qua khương tuyến xoắn trong nòng súng, khi ra khỏi nòng quả đạn sẽ xoay tròn theo trục đường đạn của nó. Sơ tốc của quả đạn M79 không lớn vào khoảng76m/s, xoay theo trục đạn tạo ra lực li tâm ép lên lò xo mở chốt hãm tì lên bánh răng mặt nguyệt của quả đạn. Bánh răng mặt nguyệt sẽ quay với tốc độ ổn định nhờ cơ cấu bánh răng phụ và dây cót hãm, khi quay hết bánh răng lúc này kim hỏa mới tiến lên tì vào hạt lửa. Khi bị rằn lại đột ngột, quán tính sẽ khiến kim hỏa đập vào hạt lửa-quả đạn sẽ nổ. Điều này lý giải cho việc đạn M79 khi bắn gần không nổ.





Trong trang này : http://www.vnmilitaryhistory.net/index.php/topic,18965.540.html

trước đây anh BY đã kể 1 mẩu chuyện thế này : "Ngày đó lính tân binh mới vào chiến trường K được dạy trong lớp đào tạo ngắn hạn về tính năng tác dụng của vũ khí hỏa lực, trong đó có M79. Có đoạn giảng dạy đại khái nhớ như sau: Đạn M79 sau khi bay ra khỏi đầu nòng thì từ 10m trở lại viên đạn chưa mất an toàn, bên trong quả đạn sẽ quay đủ 25 vòng thì nó mới mất an toàn và khi đó chạm đâu sẽ nổ đấy, chỉ cần lực va chạm nhẹ lên đầu đạn đủ 0,3kg là viên đạn sẽ nổ"


Quả đạn M79 an toàn khi nó chưa mở chốt hãm trong phần chiến đấu của quả đạn, việc trước đây lính VNCH bắn vào bao cát dưới chân sau đó nhặt lên bắn tiếp thực chất là tạo ra gia tốc để mở chốt hãm quả đạn để khi bắn lần 2 viên đạn M79 biến thành đạn chạm nổ tức thì  cự li ngắn.

Em nghĩ bác Thắng là người có đời binh nghiệp rất dài, kinh nhiệm chiến trường rất lớn, việc bác Thắng nêu ở trên chắc chắn là qua thực tế chiến trường.Thú thực là em  rất ngạc nhiên và chưa lý giải được vì chỉ mấy vòng xoáy như vậy liệu đã tạo ra lực li tâm ép lên lò xo mở chốt hãm quả đạn chưa nhỉ?

Chắc các bác cựu không lạ gì M79 có nhiều chủng đạn nhưng em cứ nhắc lại: đạn nổ mạnh phá mảnh, đạn xuyêm lõm chống phương tiện bọc thép hạng nhẹ, đạn khói, đạn truyền đơn và đạn nhảy(nhảy cao 1,5m mới nổ).

[vanthang341ht]

Em nghĩ bác Thắng là người có đời binh nghiệp rất dài, kinh nhiệm chiến trường rất lớn, việc bác Thắng lêu ở trên chắc chắn là qua thực tế chiến trường.Thú thực là em  rất ngạc nhiên và chưa lý giải được vì chỉ mấy vòng xoáy như vậy liệu đã tạo ra lực li tâm ép lên lò xo mở chốt hãm quả đạn chưa nhỉ?

Chắc các bác cựu không lạ gì M79 có nhiều chủng đạn nhưng em cứ nhắc lại: đạn nổ mạnh phá mảnh, đạn xuyêm lõm chống phương tiện bọc thép hạng nhẹ, đạn khói, đạn truyền đơn và đạn nhảy(nhảy cao 1,5m mới nổ).

   
      Cảm ơn longtrec đã giải thích giúp bác. Bác là lính lâu năm hơn một số bạn trên trang mạng này nhưng bác chủ yếu làm chính trị, không thông thạo cũng không được nghiên cứu nhiều về kỷ thuật súng bộ binh nên có nói sơ như vậy theo cách giải thích của lính bộ binh trong chiến đấu.
      Xin các bạn trao đổi thêm.

[vt738@yahoo.com]

    Chuyện về quả đạn M79,theo tôi chắc viên đạn bay ra khỏi nòng súng ít nhất phải từ 15m trở ra,thì hệ kim hỏa mới kích hoạt.Vì ở khoảng cách này dù đầu đạn có va chạm(Ví dụ: như đánh nhau ở vùng rừng núi) và nổ thì xạ thủ mới ...còn

[tuanb5]

Cám ơn longtrec đã giải thích rất khoa học về cơ cấu nổ của đạn M79.
Lính tráng bộ binh chúng tôi, tuy phải sử dụng vũ khí thông dụng (mìn, lựu đạn, súng vv...) nhưng quả thực, hiểu biết chi tiết về nó thì lơ mơ lắm. Nhưng khi tán dóc về nó thì ...ai cũng là chuyên gia quân khí cả . Lính mà...

Nhân nói về M79 tôi có 1 câu chuyện nhỏ.
Hồi đơn vị tôi tiến hành truy quét Pốt ở Bat tam bang. Đi từ sáng đến trưa mà chưa chạm địch, đơn vị tính sẽ nghỉ ăn cơm (nắm) trên đỉnh 1 triền đồi . Chợt từ trong bụi cây, 1 tên Pôt xách khẩu AK lao vụt xuống chân đồi. Phần vì bất ngờ, phần vì tên Pốt chạy quá nhanh, lúc ẩn lúc hiện nên anh em dù bắn như vãi đạn mà hắn vẫn chạy thoát. Thoắt cái, trên con đường mòn phía xa là 1 bóng người đang cắm đầu chạy...
Thi (B trưởng, lính 77 Thái nguyên) quát anh em thôi bắn, rồi hướng nòng về phía mục tiêu "cóc" 1 phát. Tất cả mọi người đều chăm chú dõi theo (Chúng tôi ở trên cao, xem rất rõ).
Tên Pốt đang chạy bỗng chúi xuống. Ngay dưới chân nó, 1 đám khói bụi bốc lên.
Nó còn quằn quại ở đó. Cũng chả ai buồn ra thu súng, đói và mệt...

[binhyen1960]

Lính tráng bộ binh chúng tôi, tuy phải sử dụng vũ khí thông dụng (mìn, lựu đạn, súng vv...) nhưng quả thực, hiểu biết chi tiết về nó thì lơ mơ lắm. Nhưng khi tán dóc về nó thì ...ai cũng là chuyên gia quân khí cả . Lính mà...

 Đúng là lính ta là người trực tiếp sử dụng vũ khí song cũng không mấy người biết hết được tính năng tác dụng cùng nguyên lý của súng đạn, ngay đến sử dụng nó cũng sai bét tòe loe luôn. Muốn sử dụng đúng tính năng tác dụng của súng đạn thì buộc người lính phải có trình độ nhất định cùng nhiều yếu tố khác hợp thành thì mới mong có được hiệu quả cao, nhưng những lúc súng nổ loạn xạ, không mấy người đủ bình tĩnh để nhận thức được và sử dụng đúng nguyên lý, tác dụng của nó. Chưa nói, nhiều trường hợp cố tình sử dụng sai mục đích khác.

 Một điều rất cần thiết và tôi cho là yếu tố số 1 của sử dụng bất kể loại vũ khí nào, đó là ước lượng cự ly tính từ đầu nòng súng đến mục tiêu muốn hạ, phải tính được ở mức tương đối chính xác cho dù là ước lượng, từ đó mới lấy được thước ngắm đúng và tương ứng với khoảng cách mục tiêu, ngắm chính xác, thao tác kịp thời đúng thời điểm mà mục tiêu xuất hiện. Thường, thì yếu tố này hay bị lính ta bỏ qua hoặc xác định sai trong chiến đấu nên thường gây lãng phí nhiều. Điều nữa mà tôi vẫn thấy nhất là lính trẻ mới tham gia chiến đấu 1 2 trận hay mắc phải, đó là mất bình tĩnh nên hay bắn để gây tiếng nổ mà tự chấn an mình, đối với hỏa lực B41 B40 thì thật là tai hại nếu gặp địch mạnh, lợi đâu chưa thấy mà thấy luôn cái hại trước mắt đó là lộ mục tiêu và lộ cả lực lượng cùng trang bị vũ khí của mình, địch nó cũng chẳng ngu dốt gì mà không dập lại cho tối tăm mặt mày vì nguyên tắc của BB trong chiến đấu là dò tìm thằng vác hỏa lực của đối phương mà hạ trước.

 Vì vậy, những ông "mãnh" lính ta hay táy ma táy máy nghịch ngợm, tháo tháo, lắp lắp súng đạn lại là những ông lính có tư duy cao, chịu nghiền ngẫm và tự rút ra kinh nghiệm để tự trang bị cho mình kiến thức cần thiết, phù hợp với hoàn cảnh hiện tại, nhiều ông "khôn" ra và cũng nhiều ông mãi mãi là thằng "dại" (chết rồi mà vẫn chưa hiểu là tại sao mình lại dại thế). Súng đạn là thứ không thể "đùa" được nên đừng dại mà nghịch ngợm nó, đối với vũ khí của lính BB hơn 30 năm về trước thì có mấy loại không nên tháo lắp: M79, M72, B41, xa hơn nữa là đạn pháo 105 ly thì đừng dại mà nghịch nó, táy máy là nó bùm bất kể lúc nào đấy. Tính tôi cũng cẩn thận lắm, ấy vậy mà nội chuyện lau súng cũng tý nữa vô tình 2 lần "bòm" chết 2 đồng đội đấy.

[DinhLongGiang]

    Xin chào các bác! Thấy các bác đang bàn luận về nguyên lý của đầu đạn M79 thật sôi nổi và rất chi tiết. Tôi thấy cũng sáng tỏ thêm nhiều điều thú vị về loại vũ khí này. Vì ngày trước tôi thấy có mấy anh lính 1974 chỗ tôi rất khoái dùng nó, chắc là họ đã hiểu rất rõ về nó. Còn tôi mới chỉ được các anh ấy cho bắn thử mấy phát cầu vồng và nhìn nó nổ ở phía xa tít thôi, nên cũng chưa hiểu hết được tính năng, tác dụng của nó lắm. Nhưng tôi cũng nghe mấy anh đó nói giống như cách giải thích của các bác.
     Tôi xin kể về một trường hợp để kiểm chứng về những phân tích về nguyên lý nổ của đầu đạn M79 mà các bác phân tích.
     Đó là cuối năm 1978 ở Lò Gò - Tây Ninh. Trong một trận đánh, Một anh đồng hương cùng nhập ngũ với tôi tên là Khiêm đang nằm bên miệng 1 hố bom để quan sát về phía địch. Bỗng Khiêm thấy đau nhói ở sau lưng rồi ngất lịm . Đến khi tỉnh lại thì đã thấy mình đang nằm trên gường ( được làm bằng gỗ của những hòm đạn ghép lại), nhưng Khiêm vẫn chưa hiểu chuyện gì đã xảy ra với mình. Đến khi hỏi lại những anh em đang nằm xung quanh mới biết là: Trong lúc Khiêm đang nằm bên mép hố bom chăm chú nhìn phía trước, vô tình có 1 thằng lính Pốt bỗng từ đâu chạy đến từ phía sau lưng. Trên tay nó cầm khẩu M79, khi nhìn thấy Khiêm nó cũng hốt hoảng nên lập tức giơ súng bắn ngay. Trong khi đó Khiêm không hề hay biết. Nhưng rất may cho anh đồng hương của tôi, là khoảng cách giữa 2 mép hố bom đó chưa đến 10m nên đạn không nổ, mà đầu nó lại tù nên không cắm vào lưng mà rơi xuống phía hố bom rồi nằm im. Cũng may lúc đó có anh B trưởng ở cách đó không xa, đã kịp quan sát hết tình huống xảy ra và nâng AK hạ luôn tên lính Pốt ngã nhào xuống hố bom. Rồi anh gọi mấy chiến sỹ gần đó chạy lại đưa Khiêm về tuyến sau. Thật hú vía!
      Mấy tháng sau Khiêm ra viện, đơn vị đã sang K. Hôm Khiêm trở về đơn vị, có đến chỗ chúng tôi chơi. Khi Khiêm vén áo lên cho chúng tôi xem vết thương, tôi thấy có một vết thâm tím, tròn to bằng cỡ miệng ly cối (cốc) ở giữa thắt lưng Khiêm. Mấy anh em chúng tôi đều rùng mình, lè lưỡi. May mà nó không trúng vào giữa cột xương sống. Nhờ thế mà Khiêm đã thoát khỏi tay thần chết chỉ trong tích tắc. Và phải nói là cũng nhờ cái nguyên lý nổ lắt léo đó của đầu đạn M79. Chứ không thì ..

[vanthang341ht]

     Chào các bạn.
     Câu chuyện Nguyễn Đăng Ngô kể chuyện mình chưa kết thúc nhưng vanthang đã nhận được nhiều ý kiến trao đổi của các bạn sau sự việc Nguyễn Đăng Ngô bắn qủa M79 liều lĩnh nhưng hiệu quả đó.
     Rất cảm ơn các bạn: tai_lienson, longtrec, vt738@, Tuan5, binhyen1960, dinhlonggiang... đã đặt vấn đề rồi giải thích có căn cứ khoa học đạn M79 và nêu những tình huống lính ta dính đạn M79  thật hay.
     Ở trung đoàn 266 sư đoàn 341 khi đánh vào Laech cũng có một chiến sỹ bị một quả M79 bắn trực tiếp vào bụng, quả đạn nằm nửa trong, nửa ngoài nhưng không ai giám lấy ra, khi gánh về phẩu sư đoàn các bác sỹ đã toát mồ hôi hột sau khi được công binh giải thích mới lấy được viên đạn ra khỏi bụng đồng chí chiến sỹ kia, may mà an toàn tất cả. Các bác sỹ có học thuật về nghề y nhưng có ai dạy cho tính năng tác dụng của đạn M79 đâu, làm liều cứu đồng đội là chính. Và bây giờ già rồi không phải dùng đến các loại vũ khí ấy nữa tôi mới hiểu rõ thêm về nó qua ý kiến trao đổi của các bạn.
     Tôi có lời cảm ơn tất cả các bạn đã vào trang vanthang chịu khó đọc và góp ý cho nội dung trang "Những mẩu chuyện về đông đội..." phong phú sôi nổi hơn.
     Xin chúc các bạn vui, khoẻ, hạnh phúc, chúng ta lại tiếp tục gặp nhau trao đổi nhiều hơn.

                    

    Nguyễn Đăng Ngô tại nhà vanthang341ht ( Ảnh chụp ngày 4/11/2012)

   Ngô thường xuyên đeo máy nghe, khi trao đổi với ai phải đưa máy về phía người nói chuyện với mình như thể phóng viên báo chi. Cái điếc của Ngô là do hậu quả quả M72 bắn trên nóc lô cốt tại trận Xuân Lộc Long Khánh 4/1975 đấy các bạn ạ.

[tuanb5]

Bác vanthang341@ tiếp tục câu chuyện đi ạ!
Đánh phòng ngự, tâm lí luôn căng thăng, đòi hỏi người lính có độ "lỳ" cao, bởi thời gian kéo dài.

[hong c9d3e866]

Chào bác chủ .
        Chào các anh, thấy các anh trao đổi về đạn M79. Em cũng mạo muội tham gia để có thể giải đáp được thắc mắc bấy lâu nay của em. Cuối tháng 3/1979 khi em nằm viện ở Bầu cỏ TN em có gặp 1 bác . Em có hỏi tại sao nằm viện. Bác ấy nói là đang hành quân bị súng M79 của ông đi đằng sau cướp cò. Bác ấy bị dập phổi và vứt cả ba lô vì viên đạn nằm trong đó. Em tưởng đùa và lại đùa lại bác ấy , Em nói anh bị cướp cò cái loại đạn M79 ngăn ngắn đen, đen lắc nó kêu lọc xọc ở trong ý gì. Bắc ấy nổi đoá xuýt nện cho em một trận. Sau đó trong phòng nổ ra cuộc tranh luận về loại đạn này. Các bác cũng giải thích rằng viên đạn “xịt” nằm trong ba lô của bác ấy do chưa đủ vòng quay. Bỏ lại ba lô là vì  lôi ra lôi vào nó đủ vòng quay nổ thì mất mạng. Sau đó còn phổ biến kinh nghiệm xử dụng loại vũ khí này . Có ý kiến là muốn cho nó nổ ở cự ly gần thì phải đập đầu đạn vào vật cứng cho móp một chỗ rồi mới bắn. Các bác ấy nói là đây là khinh nghiệm của BĐ ta từ KCCM một cách hùng hồn lắm. Sau này em cũng chả dám thử thế. Em chỉ dám lấy lưỡi lê tam giác khoan thủng vỏ đạn B40 hay B41 lắp kíp nổ vào và liệng xuống suối kiếm cá thôi. Hai thứ này mà cứ lắp vào súng bắn xuống sông độc chạy sang bờ bên kia mới nổ chẳng kiếp trác được gì. Mãi sau này đọc báo thấy QĐ ta sửa loại vũ khí này và chế tạo được nòng súng của LX tương tự M79 nhưng bắn liên thanh được. Em lại tìm hiểu và thấy trong đầu đạn M79 dùng để bắn cầu vồng bên trong phần đầu khối cò có: kim hoả, khoá phụ, lò xo an toàn. Phần sau có chứa hạt nổ, kip nổ, lò xo kích bánh xe hình bán nguyện, khoá trọng lực….       
    Như vậy em nghĩ rằng khoá trọng lực chỉ mở khi viên đạn bay và quay với vận tốc tối thiểu  sinh ra lực li tâm thắng lò xo giữ khoá.Lúc này bánh răng hình bán nguyệt bắt đầu quay tính giờ ( Bắt đầu tới hết răng) nhằm cho đầu đạn nổ cách người bắn một khoảng nhất định. Có lẽ để xoáy bằng tay mở chốt này e không được. Trở lai câu chuyện năm xưa của em thì có lẽ việc đập móp đầu đạn nhằm mục đích phá bỏ khoá phụ và lò so an toàn chăng.?. Khi phá bỏ 2 thứ này em nghĩ kim hoả được tự do . May mà em không thử , còn thực tế ra sao em không được chứng kiến và cứ thắc về câu chuyện năm xưa có ai đó thật may mắn khi đập đầu đạn trước khi bắn. Hay còn điều gì đó mà chưa biết chăng.
     Xin chào các bác, chúc các bác khoẻ