...
Xin lỗi, em hơi vội nên nhầm. Nếu theo giải thích của bác SSG ở trên thì ghi chú trên bản đồ đó (Đăk Mốt Kram) được hiểu là làng Đăk Mốt - nằm trên QL 14. Em sẽ đưa bản đồ khác lên ngay. haha... Quangcan này! Tớ không có giải thích để mà ai cũng hiểu theo nghĩa ĐắkMốt Kram là Làng ĐắkMốt nhé
- Thế Bác quên chữ Đắk còn có nghĩa là sông là suối nữa à...
Vậy chẳng lẽ ĐắkMốt Kram lại là "căn nhà Một (?) bên suối" sao? Hay là... "Một căn nhà bên suối"
Vậy mấy tên bản làng khác không có chữ ĐắK, Kram... thì không là làng, không có suối sao?
Số là bài viết trên của SGG, ý chỉ muốn bày tỏ rằng cái chữ "Làng Crăm" thấy giống như chơi chữ kiểu... "Bản Cháy" đó thôi!
Không thấy rằng ngay trong mảnh bản đồ trên của Quangcan, phía tây nam của ĐắkMốt Kram còn có... Polei Lang Lo kram nữa đó sao?
Thật ra, cũng đâu thể trách "chú đội quân lực" nhà ta được về việc ghi chép - người lính trên đường chiến dịch, chỉ biết được những gì chung quanh mình, thấy dân bảo ấy là Kram thì cứ ghi vào... "Crăm"
Thì thế mới có chuyện để anh em mình nhào vô bàn tán, tranh luận để... giải mã, để tranh... cãi và cũng để ném đá, giận hờn nữa chứ - rồi cuối cùng mới có dịp để mà... cụng ly, xin lỗi, xí xóa, cười xòa... Chuyện thường của Lính là vậy đấy mà! Bác định đưa lên thêm bản đồ nào nữa không? Ở gần nam Buôn Ma Thuột có "Bản Kram" nữa đó
Nên chăng, chúng ta chỉ cần chú ý vào "sử liệu, lời kể..." quanh vết tích đường hành quân của mọi đơn vị liên quan mà chúng ta đang nói đến thì hơn vậy!
Bởi thực ra, chuyện có thể kéo nhau "tới hiện trường" thì cũng sẽ... để làm gì chứ?
Nếu như những lúc cần bản thảo ngay trên topic này mà cũng chưa nhiệt tình, thấu đáo tham gia tích cực!
Hay chỉ là chuyện mang tính tâm linh - "dẫu gì cũng đã đến tận nơi... thấy từng gốc cây, hòn đá, bầu trời..." - mà chủ yếu chỉ là ngụy biện, làm cho yên lòng... người sống - chứ có vì người đã mất đâu!
@trunguy: Chuyện "sân sau" ấy là tớ chọc cậu cho vui ấy thôi mà...
Thực tình thì có những điều khó tưởng được... khó hiểu với người này nhưng lại là dễ hiểu với người kia - nhưng mỗi cái nếu chú ý thì thấy ngõ ra ngay vì cái gì cũng có cái lý riêng của nó - ví như, chuyện "Than Truc Hiep Xa, Hiep Hoa Huyen Vin Bao, Thanh Hai Phon" vậy đó, làm sao mà một tên lính Mỹ có thể hiểu cấu trúc cơ sở hành chánh nông thôn VN cũng như có thể viết đúng được chính tả tiếng Việt để có câu đúng như "Thôn Trúc hiệp, xã Hiệp Hòa, Huyện Vĩnh Bảo" chứ...
Cũng như chuyện tại sao Bác Quản ấy, chỉ là
một-tên-bộ-đội-nhỏ-nhoi trong cuộc chiến... nhưng lại được mang về tận một bệnh viện ở Đà Lạt - nơi cách xa vùng chiến sự... để làm chi vậy?
Vâng, nếu như chúng ta biết được về vị "chủ quản" tấm hình tư liệu kia - Douglas Pike - là một ký giả có hạng thuộc bộ phận Dân Sự Vụ Quốc ngoại Hoa Kỳ (US FSO - Foreign Service Officer of U.S.) - là 1 trong 17 nhân viên của Phòng Thông tin Hoa kỳ (USIA - The United States Information Agency) mà cơ quan này là cha đẻ của các chương trình JUSPAO (The Joint U.S. Public Afairs Officer) tạm dịch là "Quan hệ Dân sự vụ Cộng đồng" - các công việc mà ngày nay ta hay gọi là làm PR - Quan hệ công chúng
Dài dòng bên lề một chút nhen...
Dẫu rằng, nhiệm vụ chung của Phòng thông tin Hoa kỳ USIA, coi như là một cơ quan báo chí, chỉ là nhằm "PR hình ảnh của nước Mỹ" - nhưng ở cái thời VNwar, ở miền Nam VN, phần lớn các công việc là chủ yếu lại nhằm vào việc giải thích giới thiệu về "Tại sao nước Mỹ lại phải mở chiến tranh tại VN" - JUSPAO không còn mang tính truyền thông nữa, mà mang tính... chiến tranh chính trị - gọi nôm na để ai cũng hiểu là... "tâm lý chiến"
Ai cũng biết là, cái lý để người Mỹ can thiệp vào Việt Nam là để góp sức cho miền Nam trở thành thành trì bảo vệ Thế giới Tự do, chống sự lan tỏa của... CN Cộng Sản, theo đúng học thuyết Domino - với cái lý này, người Mỹ đã "né" được "tội danh" đã "can thiệp quá sâu vào nội bộ của quốc gia khác" như Công Ước LHQ có ghi!
Thế thì: Ai là người hà hơi tiếp sức cho CS Bắc Việt? - Liên Xô và Trung Quốc chứ còn ai?
Nhưng ở thời ấy, LX thì khó đụng vào rồi, nhưng TQ thì...
"chúng mình đã hẹn hò đi đêm mí nhau từ 1967 rồi mừ... - K. và M. đã ăn cùng con dzịt quay BK lớ..." Thế thì... tấm ảnh của gã-bộ-đội-sinh-bắc-tử-nam kia đã được chụp một cách có sắp xếp (như chính người trong cuộc cũng có biết) - nằm nguyên dạng như thế, cũng đủ rõ mặt mũi, quân phục và thương tích... mà rõ nhất là cây "súng cộng đồng RPD" còn mới cáu (mới xài hai tháng chứ mấy! - Bác Quản có kể rồi đó) -
của TQ chứ ai?
Nghĩa là - ý của SGG - tấm ảnh "tâm lý chiến" đó để dùng làm nhiều việc, từ làm công tác địch hậu (tác động tâm lý hậu phương và binh sĩ ta qua các tờ truyền đơn, loa...) cho đến việc góp phần "bắt quả tang" để "nhắc khéo, bắt lỗi" việc "hà hơi tiếp sức" của TQ với phe ta
Nên nhớ là - thời điểm 5/1968 ấy - địch vừa choáng váng bất ngờ với "bão lửa Mậu Thân" - ở nước Mỹ, phong trào phản chiến đang dâng cao!
Nên việc trưng bày hình ảnh "Quân Bắc cộng với vũ khí viện trợ từ các nước cộng sản... xyz" - sẽ là điểm nhấn để góp phần giải thích mệnh đề "Tại sao Người Mỹ cần có mặt trong cuộc chiến tại Việt Nam"
hơ hơ... chính cái Bác Douglas Pike này cũng là "nguồn" về các thông tin "thảm sát ở Huế..." - sau này, trước khi chết cuối năm 2002, thì đầu năm Bác Pike này cũng còn kịp xuất bản một tập sách nói lại những chuyện ấy!
Cũng phải nói thêm - Bác Pike này được coi như là "chuyên gia về nghiên cứu CS" và cũng là một trong hai người khai sinh ra cái trung tâm lưu trữ mà từ đó ta có cái tấm ảnh kia!
Ấy chết, quên! ta đang nói về việc "tại sao ở ĐaLạt..." mà!
Thì có gì đâu khó hiểu? USIA cũng chính là cơ quan bảo trợ cho khoa "chiến tranh chính trị" ở trường Võ Bị Đà Lạt - nơi đó, cũng là nơi thường tổ chức những cuộc triển lãm liên quan đến "vũ khí thu được..." cũng như các họp báo thông tin về chiến sự cuối tuần...
Tương truyền rằng, ngoài chuyện vừa có sẵn cơ sở vật chất, cũng là tiện để giảng dạy về vũ khí đối phương... những cuộc họp báo tổ chức lại được kết hợp với kỳ nghĩ cuối tuần - thì còn lý do "Sợ rằng tổ chức ở đâu đó trong Saigon thì
khó bề yên ổn với tụi... biệt động thành - Tòa ĐS Mỹ còn bị ăn
bòm nữa là..."
Mang Bác Quản về bệnh xá trường Võ bị Đà Lạt thì có gì là khó đâu mà? Trước sau gì thì cũng phải đưa ra PQ mà! Mang ngang Đà Lạt chỉ là kết hợp... chở vũ khí về triển lãm - lấy lại "dây cót" sau Mậu Thân thôi!
Thưa cả nhà QSVN! Chúng ta thống nhất với nhau là "không đào sâu về chính trị" - những chuyện kể râu ria dài dòng của SGG chỉ để góp phần cho những người lính, những bạn đọc trẻ có quan tâm... hiểu thêm nhiều điều không lời khác, về một thời máu lửa... Chủ yếu là chỉ góp phần giải thích những chi tiết "chưa rõ", mà đôi khi, chỉ vì điều nhỏ ấy... ta hiểu sai về nhân chứng (Bác TrungUy đã bảo là có thể Bác Quản nhớ nhầm ấy
)
Lẽ ra, đoạn trên phải viết bên topic bên kia, chỗ mà lão TrungUy đưa bài đó lên! Nhưng SGG lại thích viết bên đây, vì chủ yếu là nhằm nêu bật ý đồ giải thích những chuyện "ngoài lề" - tưởng chừng như đã... "noway"
Ví như... đúng là "dễ điên đầu" khi chình ình ở giữa mảnh bản đồ này - có duy mỗi chữ "Ngọc Kê Trai" mà không hiểu tại sao các địa danh chung quanh nó lại không có những cụm từ "kiểu tương tự"
Vốn dĩ, mọi việc cứ diễn tiến tiếp nối và SGG Em vẫn chưa kịp tìm cách nào để quay lại với "Đi tìm Động tranh" (hức, lại sắp phải đi công ta xa rồi đó chứ!)
- - -
Dưới đây, là đính kèm đôi chút về hình ảnh con người và tài liệu nhiệm vụ của JUSPAO