Vetran em xin chào bác @Linhnamlien & bác @Lính đường dây. sáng nay đi làm về nghe Anhtho phân vân về ngôi chùa
Đại Bi và những địa danh ở thành phố Thanh Hóa trong thơ bác Linhnamlien viết mà cho đến nay đối với Anhtho cũng cảm thấy xa lạ vì hơn ba mươi năm trước, mới lớn lên, lần đầu tiên ra khỏi lũy tre làng cũng đồng thời Anhtho đi miết về phương Nam và qua Kampuchea trong đội quân tình nguyện, rồi bôn ba trong cuộc mưu sinh nơi viễn xứ. Vì lẽ đó chính quê hương Thanh Hóa của mình với bao danh lam thắng cảnh, di tích vật thể đã đi vào thơ ca, biểu trưng, hình tượng gắn với những địa danh trở thành mặc định trong tâm hồn nhân dân xứ Thanh, nhân dân cả nước và cả với bạn bè khách du lịch nước ngoài, nhưng lại trở thành lạ lẫm với chúng tôi vì chưa có dịp đáo lai. Để đáp ứng thắc mắc của Anhtho và cũng để các anh chị tham gia topic tạm thư giãn dừng bước hành quân tìm hiểu hơn về “THANH HÓA NGÀY NAY”, Vetran xin cập nhật một số thông tin:
- Nếu trên tư cách là một cái tên thì
“Đại Bi” là tên của một loại “Kinh, kệ, Chú” đó là
“Chú Đại Bi” còn có tên
Thiên Thủ Thiên Nhãn Quán Thế Âmcủa phái mật tông, với nghĩa tự: Đại = to lớn, mênh mông ... Bi = lòng thương xót, thấu cảm.
Đại Bi: ý nói lòng thương xót bao la, rộng lớn với nội hàm:
Đại bi đại chú thông thiên địa
Nhất bách nhất thiên thập vương hoan
Đại từ đại bi năng khử bệnh
Nghiệt kính nhất chiếu biến cao huyền.
Nghĩa là:
Thần chú Đại bi có công năng thông cả thiên đường, thấu cả địa phủ. Người nào thường trì niệm chú này mỗi ngày 108 biến, niệm ngàn ngày như thế thì có thể khiến Thập điện Minh vương hoan hỷ.
Năng lực Từ và Bi của thần chú có thể chữa lành tất cả mọi tật bệnh và làm cho đài gương chiếu tội sáng ngời ngời.
Nếu xét khía cạnh một "danh tự" thì một số nước vùng Đông Nam Á hiện diện Phật giáo Đại Thừa có những ngôi chùa mang tên này. Ở Việt Nam
“Đại Bi” là tên của nhiều ngôi chùa từ Thanh Hóa ra phía Bắc như:
Chùa Đại Bi nằm ở xã Quảng An, huyện Từ Liêm, thành phố Hà Nội.
Chùa Đại Bi nằm ở phường Tân Mai, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội.
Chùa Đại Bi nằm ở khu di tích đền Sóc, Sóc Sơn, Hà Nội.
Chùa Đại Bi nằm ở làng Thượng, xã Khắc Niệm, thành phố Bắc Ninh, Bắc Ninh
Chùa Đại Bi, Thái Bình.
Chùa Đại Bi, Bạch Hạc, thành phố Việt Trì, Phú Thọ.
Chùa Đại Bi, thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, Nam Định.
Còn đây là Đại Bi tự Thanh Hóa mà anh Linhnamlien nói tới trong thơ:
Theo các nhà nghiên cứu lịch sử Thanh Hóa, chùa được xây dựng bố cục theo hình chữ Đinh (I). Bái đường gồm 5 gian, chính điện 3 gian, cách Kênh Vi chừng 200m. Sân chùa bài trí rất nhiều hiện vật bằng đá như: voi, ngựa, nghê, bia đá, khánh đá. Tam quan xây theo kiểu chồng diêm ba tầng mái cong, phía trên cùng treo chuông đồng nặng 2 tạ. Ở khu vực điện thờ được bài trí gồm: gian thứ nhất (tính từ trong ra ngoài) là ba pho tượng “Tam thế”, gian thứ hai thờ tượng Quan Thế Âm, gian thứ ba chia làm hai: bên phải là tượng Quan Thế Âm thiên thủ thiên nhãn, bên trái là tượng vua Lê Thần tông đặt cao, phía trước mặt thấp hơn, xếp theo tả hữu là tượng 6 bà hoàng phi mặc quốc phục. Sáu bà hoàng là 6 dân tộc khác nhau: Kinh - Thái - Mường - Hán - Lào - Hà Lan. Tượng bà Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc ngự trên toà sen hai lớp còn các bà khác đội vương miện trong tư thế toạ thiền. Giáo sĩ Alexandre de Rodes tới Thăng Long đã từng viết về bà Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc như sau: Bà rất thông chữ Hán, giỏi về thơ, chúng tôi gọi bà là Ca-tê-ri-na vì bà giống Thánh nữ về nhiệt tâm cũng như đạo hạnh, về những đức tính tinh thần cũng như sang trọng về dòng họ. Hiện nay tại chùa Bút Tháp vẫn còn tượng Bà bằng gỗ sơn son thếp vàng vào thế kỷ XVII. Tượng vua Lê Thần tông và các bà hoàng phi tại chùa Đại Bi (TP Thanh Hóa). Dọc theo vào điện thờ chùa Đại Bi là hai dải Tả vu, Hữu vu. Trước kia, trong chùa có hàng trăm pho tượng Phật và các La Hán- những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc quý hiếm vào thế kỷ thứ XVII. Tuy nhiên, hiện nay những pho tượng này phần lớn đã bị thất lạc.
Danh thắng chùa Đại Bi- núi Kỳ Lân không chỉ mang dấu ấn xưa mà còn làm say lòng lớp trẻ bởi phong cảnh nơi này. Trong tiểu thuyết Ngơ Ngác của nhà cách mạng, nhà văn, nhà báo Trần Mai Ninh đã ghi lại những trang văn hay nhất về lớp học sinh trường Colle Thanh Hóa với những buổi chiều chủ nhật dạo chơi bên bờ sông nông giang hay trèo núi Long, núi Hổ hoặc tắm trong hang núi Long. Cũng tại chùa Đại Bi, sáng ngày 24 -3 - 1927, bất chấp sự nghiêm cấm của thực dân Pháp, khoảng 200 học sinh các trường trong thị xã Thanh Hóa đã hội tụ về đây tưởng niệm cụ Phan Bội Châu. Và ngày 19-8-1945, trên ngọn núi Kỳ Lân, lá cờ đỏ sao vàng cỡ lớn tung bay báo hiệu một kỷ nguyên mới của đất nước độc lập tự do. Hiện nay, quần thể chùa Đại Bi - núi Kỳ Lân đã được Sở Văn hóa - Du lịch và Thể thao Thanh Hóa xếp hạng di tích lịch sử - cách mạng cấp tỉnh.Thời gian và sự tàn phá của chiến tranh đã làm nơi đây bị hư hỏng nặng. Dường như ngôi chùa cổ chỉ còn trong tâm thức, tâm linh của Phật tử và người dân Thanh Hóa. Dấu tích còn lại chỉ còn giếng chùa xây từ thế kỷ XVII, đây cũng là công trình văn hóa giao thoa kiến trúc dân gian và bác học. Tượng vua Lê Thần tông và các bà Hoàng phi được gửi sang khu Thái Miếu nhà Lê để khói hương hướng lễ.
Theo nguyện vọng của các phật tử, được sự quan tâm của Đảng, chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh, Tỉnh Hội Phật giáo Thanh Hóa đã trao trách nhiệm cho Đại Đức Thích Tâm Hiền làm trụ trì chùa Đại Bi, Hoằng dương chính pháp. Sau 2 năm, nhờ công sức của các phật tử, ngôi chùa đã được tôn tạo một cách khá bề thế. Các bản hội theo ngày tuần đến ngưỡng Phật, học Phật. Nhiều nhà hảo tâm trong tỉnh, trong nước và nước ngoài đã cung tiến tài lực, vật lực để dựng lại chùa. Quả chuông hai tạ ngày xưa trên cổng Tam Quan giờ đây đã thay bằng quả chuông cả tấn. Sáng, chiều âm vang tiếng chuông như tiếng vọng ngàn xưa thức lên lòng hướng thiện cao cả trong mỗi con người, cầu mong một xã hội an lành, hạnh phúc.
Như vậy hình ảnh
Đại Bi Tự hôm nay trong bài thơ anh Linhnamlien đưa lên cũng là điểm nhấn của sự hồi sinh phát triển trường tồn sau cuộc bể dâu chinh chiến chống đế quốc xâm lược của nhân dân thành phố Thanh Hóa anh hùng vì cả nước, cùng cả nước không ngừng hoàn thiện phát triển.