Nghĩa trang Liệt Sĩ Quảng Trị - Những con số và Những mộ Chưa biết tên (tiếp)
Vào trang web của tỉnh Quảng Trị (
http://www.quangtri.gov.vn ) được biết tỉnh Quảng Trị có 72 NTLS với tổng số mộ là 51.795, trong đó có 18.724 mộ Liệt sĩ Chưa biết tên ( = 36%).
Tại nhiều NTLS, hơn một nửa là số mộ LS Chưa biết tên, hoặc như NTLS Thị xã QT gần như toàn bộ là mộ LS Chưa biết tên (405 /417 ).
Xem con số tại một số NTLS dưới đây:
Tên nghĩa trang Địa chỉ Tổng số Liệt sĩ T.Số Liệt sĩ Chưa biết tênNTLS Đường 9 Đông Hà 9423 5404
NTLS thị xã QT Phường 1 - QT 417 405
NTLS huyện Hải Lăng Hải Lăng 1699 1219
NTLS huyện Cam Lộ Cam Lộ 1416 801
NTLS xã Ba Lòng Ba Lòng – ĐaKrông 210 200
NTLS huyện Hướng Hóa Khe Sanh-Hướng Hóa 1854 1117
NTLS huyện Triệu Phong Ái Tử 496 193
NTLS xã Triệu Vân Triệu Phong 351 247
..........
Có lẽ việc tìm hài cốt , tìm mộ liệt sỹ của nhân dân ta suốt mấy chục năm qua sau chiến tranh là một vấn đề đau đáu và nhức nhối không nguôi. Ước gì gần 2 vạn ngôi mộ chưa biết tên tại các NTLS ở Quảng Trị và biết bao ngôi mô chưa biết tên ở các nghĩa trang khác trên đất nước ta có thể bằng cách nào đó để có thể trả lại tên cho các Liệt sĩ, xoa dịu nỗi buồn cho hàng vạn gia đình. Chẳng lẽ các mộ liệt sỹ này mãi mãi không có tên ? Vừa rồi nước Mỹ sau 10 năm sự kiện 11/9 bằng phương pháp xét nghiệm gien đã xác định được hơn 1000 danh tính của nhiều nghìn những mảnh vụn thi thể nạn nhận thu lượm được trong đống đổ nát của Tòa tháp đôi. Gần đây việc giám định ADN đã được đặt ra trong trường hợp tìm hài cốt liệt sỹ bằng ngoại cảm, thì việc nghĩ tới giám định ADN đối với các mộ LS Chưa biết tên sao lại không nhỉ, cho dù là công việc tốn kém và mất nhiều thời gian.
Về con số Liệt sỹ ở các NTLS tỉnh Quảng Trị là hơn 5 vạn cũng nói lên sự ác liệt của bom đạn tại chiến trường này, chủ yếu trong chiến dịch 1972 trong đó đỉnh điểm là 81 ngày đêm tại Thành Cổ-Thị xã QT. Con số hi sinh của lính Mỹ tại Việt nam trong suốt cả cuộc chiến tranh Việt nam theo như số tên họ được khắc trên Bức Tường Chiến Tranh Việt Nam tại Washington là 5,8 vạn – chỉ nhỉnh hơn tổng số mộ LS tại các NTLS ở riêng tỉnh Quảng Trị.
Về con số LS, cũng không thể không nhắc đến Đền Tưởng Niệm Liệt Sĩ Bến Dược ở Củ Chi mà tôi đã có lần viếng thăm khi đi thăm Địa đạo Củ Chi. Tại đây tên của 44.209 Liệt Sĩ của 2 cuộc KC chống Pháp và Mỹ vùng SG-Chợ Lớn-Gia Định được khắc trên đá hoa cương cũng là một con số ấn tượng về sự hi sinh của chúng ta trong chiến tranh tại địa bàn này.
Chiến tranh đã lùi xa gần một thế hệ, lứa chúng ta lúc lên đường ra trận những năm 71, 72 tuổi mới đôi mươi nay tóc đã bạc, hầu hết đã đi hết cuộc đời công cán, đã sang sườn dốc của cuộc đời.
Vết thương trên cơ thể bao đồng đội đã liền sẹo từ lâu. Hố bom, hầm hào nơi chiến địa một thời nay đến tìm mãi mới nhận ra vì đất đã lấp đầy, cỏ cây xanh tốt bao trùm theo thời gian. Cả một chiến trường Quảng Trị tan hoang, tiêu điều năm xưa nay đã xanh tươi, dòng Thạch Hãn nước trong xanh uốn lượn, ôm ấp những xóm làng yên ả, thanh bình xuôi về Cửa Việt. Những chuyến đò dọc từ Cam Lộ từ Triệu Phong xuôi ngược về bến Đông Hà nhộn nhịp. Những ngày tháng 9 này, trời trong xanh – một màu xanh Quảng Trị. Ngược lên Đường 9, xuôi về Ái Tử, sang Hải Lăng, vào Thành Cổ, ra dòng Thạch Hãn, xuôi về miền Đông, Cửa Việt, Cửa Tùng mà lòng ta bồi hồi nhớ về một thời hi sinh gian khổ. Mới đó mà đã 39 năm có lẻ.
Đi đến địa danh nào trên chiến trường xưa này, chúng ta đều gặp các Nghĩa Trang Liệt Sỹ. Những tượng đài, những đài hương, những tháp trụ vút cao, những hàng bia mộ có tên và Chưa biết tên đều thẳng tắp, ngang dọc như đội hình quân ngũ...tất cả như những chứng tích của thời gian và lịch sử trường tồn mãi mãi với non sông đất nước này.
Tháng 9 /2011
Dilber MC Theme by HarzeM