http://www.tuanvietnam.net/2010-05-23-duong-sat-cao-toc-bac-nam-kim-tu-thap-cua-viet-nam-...
Không cần phải các chuyên gia, ngay sinh viên đại học nếu chịu khó để tâm tìm hiểu sẽ thấy tất cả 4 phương án so sánh do Bộ Giao thông vận tải đưa ra chỉ là hình thức vì thực tế chỉ có một "4 in one" (bốn trong một) "cao tốc, cao tốc, lại cao tốc".
Tại sao lại như thế!? Nó thể hiện ở chỗ MỤC TIÊU của dự án!? Chưa vội bàn về mặt kỹ thuật thì mục tiêu của dự án là gì? Trong phương án 3 nêu rõ: "việc xây mới tuyến đường 1.435mm không đạt được mục tiêu vận tải khách với tốc độ cao."
Hóa ra mục tiêu phải hiểu là "vận tải khách với tốc độ cao"? Đặt mục tiêu như thế là sai. Hay nói cách khác "Sai một ly, đi một dặm". Mục tiêu phải là "vận tải hành khách và hàng hóa dọc Bắc Nam bằng đường sắt một cách kinh tế nhất trong vòng 100 năm".
Từ đấy, mới so sánh tính toán các phương án. Lúc đó, phương án đường sắt cao tốc sẽ xuống hàng thứ yếu vì không vận tải được hàng hóa. Liên hệ đến việc đặt mục tiêu này, theo anh bạn người miền Trung kể lại kinh nghiệm cay đắng ở Hà Tĩnh: Chưa xây toilet đã đặt mục tiêu là "xí bệt" nên kết quả là khánh thành xong 1 ngày bị bỏ quên ngay trong tình trạng mất vệ sinh kinh khủng vì người dân ở nông thôn Hà Tĩnh lấy đâu ra tiền để bơm nước lên mà giật!
Về phía Nhật Bản, từ năm 1999 JICA đã tiến hành khảo sát lập quy hoạch phát triển tổng thể hệ thống giao thông Việt Nam, gọi là Vitranss 1. Hồi đó, đã bắt đầu nhen nhóm đề xuất về Shinkansen ở VN. Trong khoảng thời gian từ 2000 đến 2008, giới tư nhân chuyên về phát triển đường sắt của Nhật đã lobby chính phủ Nhật tìm cách bán công nghệ Shinkansen của họ.
Năm 2008, Chính phủ Nhật quyết định chi tiền để làm Vitranss 2, chính thức đề xuất Shinkansen. Nhật Bản rất muốn bán Shinkansen sang Việt Nam bởi từ trước đến nay họ mới chỉ thành công thương vụ này ở Đài Loan, tuy nhiên, hiện nay do một số nguyên nhân vẫn chưa hoàn chỉnh. Xin lưu ý, Trung Quốc khác hẳn Việt Nam, họ khôn ngoan mở cửa cho cả Đức, Pháp vào để cạnh tranh nên Nhật Bản bị ép rất nhiều như phải chuyển giao công nghệ hoàn toàn, phải sản xuất và lắp đặt ở ngay Trung Quốc và cho chuyên gia, nhà thầu Trung Quốc tham gia khiến Nhật Bản phải ngao ngán.
Đối với Việt Nam là nước nhỏ, đang nợ nước ngoài chiếm trên 40% tổng GDP, muốn thực hiện dự án vốn ODA chỉ có trông chờ vào nguồn vốn và kỹ thuật của Nhật Bản, phải dành ưu tiên cho các công ty của Nhật Bản tham gia dự án. Đối với các hệ thống thiết bị cao cấp có tính công nghệ cao, các nhà thầu, nhà sản xuất cung cấp thường có bí quyết giữ lại các công cụ đồ nghề đặc biệt, phụ tùng thay thế đặc chế, chỉ có họ mới biết làm, biết sửa chữa.
Bài học của Đài Loan về sử dụng công nghệ đường sắt cao tốc của Nhật, mỗi khi có sự cố lại phải mời chuyên gia Nhật sang rất tốn kém.
...
...
Trên thế giới có nhiều nơi xây kim tự tháp, nổi tiếng nhất là kim tự tháp Kheop ở Ai Cập. Thực ra, hiệu quả của sử dụng kim tự tháp không lớn, nhiều khi chỉ để cho "oai". Nhưng dù sao thì những kim tự tháp vĩ đại vẫn là những di sản văn hóa tuyệt vời của con người.
Còn nếu không bàn kỹ, và chuẩn bị kỹ thì rất có thể dự án đường sắt cao tốc của Việt Nam sẽ biến thành "kim tự tháp" mà chưa chắc đã được coi là di sản văn hóa thế giới như các kim tự tháp thật! Thậm chí sẽ bị các thế hệ mai sau oán trách, vì sự chơi ngông theo kiểu "con nhà lính, tính nhà quan" mà cái giá phải trả cho sự chơi ngông này nhiều khi không đơn thuần chỉ còn là về kinh tế.
Nhiều người vẫn còn nhớ ông GS. David Dapice của Tufts từng có báo cáo nghiên cứu gây đình đám về Việt Nam đã gọi đường sắt cao tốc là "Industrial Pyramid" (Kim tự tháp công nghiệp) của Việt Nam.
Hỏi kỹ thì ông ấy trả lời là đường sắt đôi khổ rộng thông thường mới là cái Việt Nam cần tìm kiếm chứ còn cái 300km/h kia là dùng tiền để xây KIM TỰ THÁP mà thôi. Ông cũng nói thêm khái niệm "Industrial Pyramid" không chỉ có ở Việt Nam mà ngay cả trên thế giới, nhiều nước cả giàu lẫn nghèo trong nhiệm kỳ của mình đều có những vị lãnh đạo khoái làm như thế.
...
--------------------------------
Bác nào ở Hà Nội mà rảnh rỗi thì ghé thử chỗ này, đặt câu hỏi với chuyện gia của JICA thử xem
--------------
http://www.facebook.com/#!/event.php?eid=119742138064207&index=1
Xin trân trọng gửi tới quý vị và các bạn thông tin về chương trình Tìm hiểu Nhật Bản qua DVD và Video (kỳ II, buổi thứ 4) được tổ chức bởi Trung tâm Hợp tác Nguồn Nhân lực Việt Nam - Nhật Bản (VJCC Hà Nội).
Chủ đề: Tàu siêu tốc Shinkansen
Chuyên gia: Ông Phan Lê Bình - Cán bộ chương trình cao cấp JICA Việt Nam
Thời gian: 18:00~19:30 ngày 28/5/2010 (thứ Sáu)
Địa điểm: Phòng Đa năng, tầng 3, VJCC, số 91 phố Chùa Láng, Hà Nội (trong trường ĐH Ngoại thương)
--------------