tribeco
Cựu chiến binh
Bài viết: 973
|
|
« Trả lời #269 vào lúc: 28 Tháng Bảy, 2009, 12:16:18 am » |
|
Ngày nhập ngũ, bạn tặng tập thơ "Khúc ca vào chiến dịch" của nhà thơ Phạm Sĩ Sáu. Những tháng quân trường, nhấm nháp tập thơ, cảm xúc hào hùng nhưng không hiểu hết. Địa danh gì lạ quắc lạ quơ... Không ngờ, những cái tên ấy về sau lại trở nên quá đổi thân thương, gắn bó với bao kỉ niệm không quên trên chiến trường K...
KỈ NIỆM VỀ NHỮNG ĐỊA DANH
Mỗi vùng đất, mỗi con người chưa quen đã quá biết nơi nao tìm chỉ còn đọng lại trong tim tiếng thời gian với nỗi niềm riêng chung.
Đêm trước ngày Tổng tiến công trong cánh rừng mọc đầy cỏ may chúng tôi ngồi nghe anh bộ đội cách mạng Cam-pu-chia kể chuyện mê say về chiến công của bao chiến sĩ Quân tình nguyện trên đất nước này những năm đầu Bảy mươi qua từng ánh mắt, nụ cười chúng tôi hiểu thế nào ra liên minh, đoàn kết dù vốn từ Khơ-me nghèo không thể nào hiểu hết.
Mùa khô trong tiếng ve ran trong cái nắng chói chan, xối xả rừng khộp không còn lá rừng khộp xác xơ như thôn xóm ven đường ruồi đen từng đàn bay theo như một đoàn hành hương.
Trước cửa ngõ dẫn vao thị xã Kơ-ra-chê bọn cản đường là một đám lính trẻ con chúng trẻ con đến độ không thể ngờ là lính nếu chúng không cầm súng tiểu liên vá quấn cổ cái khăn rằn Khoác trên người trò quân phục màu đen nhàu nát chúng tôi vượt qua những hố xác lổn ngổn đầu lâu quanh mình đàn ruồi bay rợn óc và những người lính cam-pu-chia vừa đi vừa khóc.
Hè phố đầy cỏ dại giữa thị xã nhiều cây xanh không thể nào tìm thấy một người dân hỡi chủ nhân những căn nhà sụt mái buồn tênh giờ ở đâu? ở đâu? câu hỏi làm lồng ngực nhói đau.
Ở trong rừng từng đoàn người áo đen chỉ một màu đen cho trẻ già trai gái những đôi mắt chỉ còn một đốm lòng đen nhìn chúng tôi sợ hãi họ đáng thương hơn những kẻ bị lưu đày trở về phum cũ với hành trang trắng tay ngỡ ngàng nhìn ngọn cờ năm tháp tung bay.
Những địa danh lướt qua vành tai Kát-đai, Xâm-rông, Chúp, Kôm-pông Chàm, Xơ-cun, Kôm-pông Thơm, Chi-kơ-reng, Xiêm Riệp lướt qua theo độ xã của con đường không cấp chúng tôi đi thần tốc lính binh đoan qua ngàn phum bỏ hoang trăm cánh đồng lúa chín một dãi đen ngược chiều phủ kín trên đoàn người tìm về quê xưa lầm lủi bước trên con đường đầy nắng.
Xe cứ vơi dần đường hành tiến phía Tây gió lốc khô cuồn cuộn thổi ban ngày mà đêm đến rét run từng cánh võng lướt qua, lướt qua cuộc hành quân giải phóng những tên làng chua kịp nhớ đã quên nổ súng dọc đường những trận đánh không tên.
Xứ sở lắm suối nhiều sông mà mùa khô kiệt cạn muà khô khô đến tận những cánh rừng buổi sáng tiến vào thị trấn Xi-xô-phôn lính uống nước từ những vũng trâu đằm ngầu đục bọn cố vấn không kịp mang theo bản đồ súng lục trên đường chạy trốn đến Thái Lan.
Lúa trên đồng đẫm ánh trăng đêm tiềm nhập lính mở căng mắt - trườn bao gian lao lính mở đường máu từng giọt úa bên sườn, trên tay.
Qua Tức Tha-la xe thiết giáp trànũuống đồng như vạch những đường cày xới tung công sự đích giặc nổi lửa đốt đồng trên đường chạy về Ni-mít tàn tro bay mù mịt nóng ran người lính trẻ bảo nhau: lao vào lửa đi thôi! phum Kốp sôi lên trong tiếng tầm pháo địch tiếng gầm lùi dần Về phía Mô-hơn thị trấn Poi Pét với những dãy nhà trống trơn buồn tẻ.
Ai hát bài Hành quân giũa mùa xuân khe khẽ gió mùa khô mang cái lạnh gai gai nhắc chúng tôi nhớ xuân đang về trên những phum làng biên giới
Không chờ đợi chúng tôi mang mùa Xuân đến với huyện Mông-côn Bô-rây gặp tượng người nông dân ôm bó lúa trên tay chợt nhớ tới vụ Đông Xuân quê ta đang kỳ xuống mạ không một màu xanh của lá đồng lúa trải mênh mông vàng rực tít chân trời nhớ quê hương những thủa ruộng vài sào đồng sâu, đồng cao thương nông dân Việt Nam mình bám đất trời dầu dãi lo hạt thóc chín ngoài nương có về được trong bồ đói nghèo không lẽ tại trời sao?
Ô Lô-vi-a, Xai Xà -mon, Chòm-nom, Phnôm Túi bọn áo đen vẫn giết hàng trăm người vô tội Với lý do rất giản đơn: đã lắng nghe tiếng súng và mừng không chấp hành lệnh Ăng-ca di chuyển vào rừng để kháng chiến trường kỳ theo ý đồ của quan thầy ngoại quốc để tiếp tục sống đời khổ cực và không bao giờ có quyền công dân.
Buổi trưa tiến vào làng Bà Veng dân trong xã ôm chầm chúng tôi và khóc những giọt nước mắt trào ra khó nhọc nóng hổi bờ vai lính tình nguyện Việt Nam.
Những hố rác chưa kịp lấp kín những thây người đang thối rủa trước hiên ở ven tung Phnôm Mê-lai mười ngày sau giải phóng Phnôm Pênh bọn dao phủ vằn không dừng tay hủy diệt.
cuộc sống mới có những điều chúng tôi chưa biết nhưng biết chắc chấn một điều ra nhân dân Cam-pu-chia rất yêu mến bộ đội tình nguyện Việt Nam yêu mến bằng cả tấm lòng con Phật.
Lần đầu trên chúng tôi nghe hát bài "Xơ-vai chăn-ti" trước sân một ngôi chùa những đôi tay gầy uốn éo đong đưa cố cuốn cả không gian vào nỗi mừng sống lại tiếng trống săm-pô gọi mời trai gái bước vào vòng theo nhịp múa bay lên.
Cuộc chiến đấu xảy ra trong cụm rừng không tên để giành lại đàn trâu bò cho dân cấy cày gặt hái trong chúng tôi có người đi không trở lại yên nghỉ giữa vùng rừng xanh biếc những vườn cam ngọt ngào hương quả Bat-đom-boong.
Về Pai-lin những ngày giáp Tết cái Tết xa Tổ quốc đầu tiên có ngôn từ nào tả hết nỗi nhớ thương cồn lên chút lòng trai hối hả quân hành súng đạn lệch bờ vai đất tan ra thành bụi tràn vào mắt, vào tai tràn cơn khát nước bọt nuốt hoà cũng hiếm đêm đã cạn rồi mà sương vẫn không rơi đêm như nức trên môi người nằm phục sau lưng núi cao, vực sâu trước mặt suối cả chục dòng đây mà nước trốn đâu rừng? phía rừng tre vàng vẳng tiếng lào xào tưởng nước réo hóa cành khô bén lửa.
Cầu trời nằm ngữa phục kích nằm nghiêng khát nước nằm im
úp mặt vào đá ve kêu tất tả
đây trời ve kêu nhắm mắt nuốt liều một cốc nước tiểu nghẹn ngào đầy tim.
Đêm giao thừa đói lả lính ăn vả từng chùm cà phê tím đen trong lập lòe hỏa châu như viên mứt hạt sen vữa bùi vịn đắng buổi sáng hợp quân giữa chùa trung tâm thị trấn những gương mặt bụi bẩn nhìn nhau cười thay lời chúc đầu năm.
Ăn Tết muộn màng ở Đông-a-ranh vừa vui xuân, vùa đánh giặc tưởng như Quang Trung vẫn ở cạnh bên mình.
Chúng tôi lính binh đoàn vẫy vùng ngang dọc khắp những nơi nào còn dấu vết bọn tàn quân buổi trưa qua U-đông đi bên tháp đế đô giữa đồi - u mặc rừng thốt nốt chĩa lá xanh nhọn sắc như đọng giữa thinh không ánh thép buổi ăn thề gợi trong lòng chúng tôi hình dáng lũy tre che đất nước đi qua ngày gian khó.
Rừng Âm-leng lá đỏ rừng Âm-leng khát nước cháy mỏi mòn lòng bàn chân đỏ rực màu son mỗi bước tới ra mỗi lần nhói ngực thương đồng đội ngã xương trên đồng lửa cháy nám thịt da
bình tông nước cuối cũng dành cho người già cho em bé sơ sinh, phụ nữ cơn khát rồi sẽ đưa nên cái cần gìn giữ chính ra những con người cửa đất nước Cam-pu-chia cả sinh mạng tên tù binh tay còn vấy máu ngồi kia.
Ở núi Kim-ri bảy ngày đói khát bảy ngày đi tìm dấu vết những đoàn dân một nắm rể rừng thành một bữa ăn chắt chiu từng giọt sương hiếm hoi đọng trên tấm tăng sương từng giọt ưu tiên cho người yếu nhất vặt từng lá cỏ non tiếc con chim rừng bay mất cơn khát trú chờ trong hơi thở lất lây vẫn cắt rừng theo hướng quạ đen bay.
Vui cùng dân Cam-pu-chia cái Tết hồi sinh Tết thứ nhất sau thời Cam-pu-chia dân chủ gạo cơm, áo quần chưa đủ nhưng đã dư tiếng hát, tiếng cười nhưng đã dư trên gương mặt mỗi người những điều tin yêu và hy vọng có phải cô dâu ngập ngừng, cảm động khi lấy được chồng khi không phải theo lệnh của Ăng-ca phum làng chưa kịp trồng hoa hoa vẫn nở trên tay người đang múa hoa vẫn nở trên môi mẹ già bên bếp lửa đun nồi rượu đầu tiên chếnh choáng nỗi mừng nhà sư trở về chùa trầm ngâm bên tượng Phật mất chân rung chuông mỏ báo một ngày yên ả rung chuông mỏ nguyện cầu cho sư cả cho bảo chúng sanh không còn ở trên đời.
Đến Xiêm-riệp, đêm trăng dạo chơi gặp những cô giá môi son mời nhảy múa từng bậc đá Ăng-co ấm lên trong lửa hương sen thầm thơm trong đêm rất xanh.
Từ Xiêm-riệp chúng tôi đến với núi rừng Tây Bắc xa xăm ngược Ốt-đô-miên-chây, đến An-lung-veng ,Xâm-rông, Đăng-rếch chúng tôi về họ Âm-pin, Đăng-cum, Poi Pét chúng tôi xuôi Xầm-lốt, Lếch, Tà-xanh mỗi Trung đoàn đều gắn với một địa danh.
Nơi binh đoàn đứng chân biên giới cong theo hình nắm đấm biên giới cong theo dáng núi, dáng rừng mặt trận miền Tây tiếng súng vẫn chưa rừng đứng đầu gió có chúng tôi Quân tình nguyện.
Mùa khô qua rồi mùa mưa đến dấu chân đi tuần vẫn ngang dọc đường biên cuộc chiến đấu giờ thầm lặng, không tên.
Đất trời Cam-pu-chia hai mùa đều nghịch khổ đến, cháy rừng và mưa đến thối cây từ Ni-mít chúng tôi vào Phnôm Mê-lai nơi rừng độc, voi quay đầu trở lại rừng mênh mông mà mọi con đường đều giăng đầy mìn trái soi mở đường lính trinh sát bộ binh rừng đón chúng tôi bằng cơn sốt triền miên sốt rét quật trăm người không chừa một đi lấy nước, ngồi đáy giếng sâu hứng chờ từng giọt mỗi giọt rơi ra đều gợi được một nét cười rau đá, chuột khe và bao thứ sống quanh người lính ăn hết chẳng sợ gì ngộ độc trang phục giữa rừng: lưng trần quần cộc quần áo có bổ sung cũng chẳng thể chuyển vào hạt nước mang lên với đồng đội chốt điểm cao đều thấm máu bao bạn bè vận tải da mặt người nào cũng một màu tai tái đợi thư nhà từ những chuyến trực thăng .
Năm-xấp, Tha Xơ-đa, Ta-ngọ, Bà-veng mỗi tên đất bao nhiêu là kỷ niệm núi vẫn cao, rừng vẫn xanh - thầm lặng cháy trong lòng son sắc một niềm tin.
ngày N, ở căn cứ khao Đin chỉ huy khóc nhận tin bao người nằm lại điệp trùng rừng, đồng đội đi mê mải đồng đội đi, ai ở lại với rừng?
Chiều mìn khô đánh chiếm lại Đăng-cum lính xung kích lao mình trong lửa đỏ giấc ngủ chập chờn vài tiếng súng vu vơ .
Hết Công-xi-lốp lại Nông Chăn: Phnôm Chát bao mùa khô đã đi cùng cơn khát có cơn khát nào cay ác thế bạn ơi? bảy chiến sĩ bộ binh kiên cường giữ mỏm đồi người sống sót, đánh đến cùng dưới làn mưa pháo Thái Cơn khát bùng bùng như lửa khát đến kiệt cùng, gặp nước bạn hy sinh điều bình thường sự thật khó ai tin.
Ở núi Hồng chúng tôi sống trong vòng vây của địch mỗi thước rừng là một thước bẫy chông chúng tôi vẫn chiến đấu, làm thơ, đá bóng, đánh bài sân vận động có chiến hào và công sự một năm đi qua bao nhiêu điều lành dữ lính ở làng vẫn lịch sự, văn minh dọc báo, nghe đài dù có lúc thiếu pin khua ca sắt hát tình ca, nhạc trẻ Ô-xa-mách, An-lung-veng... lính điểm tựa nào cũng thế cũng thuật sâu kèn khói lượn tỏa trên tay một chút cồn quân y hòa tan đưa cay còn thức nhấm quanh nhà đâu có thiếu.
Chúng tôi ở rừng như như người ở chịu mắc nợ nhiều mà trả được bao nhiêu cứ đến mùa khô lại bung ra hàng trăm tổ phục kích, bố tiêu mở truy quét, thông đường chuyển gạo đạn cho một mìn tâm tới.
Trong chúng tôi có người không được ở sát biên không được sống đêm ngày bên cây cỏ ở trong dân cũng nhiều lần máu đổ vả mồ hôi và thao thức những đêm dài tập nói tiếng Khơ-me như trẻ mới lên hai cứ "tha-mếch, hao-ây? (*) trước bao nhiêu công việc cuộc chiến đấu giành dân không kém phần quyết liệt về với phum làng bằng những đội công tác đa năng để xoá sạch bao lầm than khổ nhục nhà thiếu đàn ông, đông xanh cỏ mọc chúng tôi lam lũ suốt ngày giữa bao mến thương chặt cây, đánh tranh, mở lớp, đắp đường dân thành phố mà chịu thương chịu khó vào rừng sâu tìm giúp dân đàn trâu bò quên ngõ tiêu chuẩn gạo mỗi ngày bớt một nửa - nhường cơm.
Ở Bần-tia Xơ-rây, Mung, Thơ-mo-pươc, Kra-lanh... - chúng tôi sống trong vô vàn lo nghĩ chuyện của dân ra chuyện của mình phải bàn sâu tính kỹ học đi những đường cày, học đánh xe trâu học cách lên nhà sàn, học đến chùa gặp sư cụ cúi chào học cách xưng hô, không xoa đầu trẻ nhỏ khi trên những ngôi nhà sàn ngọn đèn đầu rạng đỏ lại cùng với dân quân đi trọn tiễu ven làng cuộc sống mỗi ngày như cuốn sách lần mở từng trang điều kỳ diệu sao bình thường thân thiết có ngày không kịp nói một câu tiếng Việt cứ tưởng mình xa nước đã lâu năm .
Con trai thành phố chưa quen chuyện sinh nở, chuyện làm ăn, chuyện làng làm ông giáo, làm thầy lang làm con em, nhận họ hàng bà con cũng ăn bò hoóc khen ngon cũng ngủ nhà sàn, cùng múa lâm-thôn cùng dân lo chuyện mất còn những đồng lúa, những rẫy nương vào mùa.
Cam biết nghề mộc nề lại đi xây trạm xá, sủa chùa công trình mới cứ mọc lên theo ngày mới sau mùa ra đồng ra mùa đám cưới chúng tôi mang nụ cười đến dự với hai bên ngoài tên khai sinh, ở đây chúng tôi còn có thêm tên do yêu mến già làng đặt cho tên gọi đến với gia đình có người thân lạc lối giúp họ gọi chồng con về chung sức làm ăn nét thành phố vơi đi trên gương mặt sạm đen đề đất bạn từng ngày hồi sinh rạng rỡ.
Những tên đất, một quãng đời bao nhiêu kỷ niệm bời bời trong ta để mai trở lại quê nhà trong mưa ấm nhớ phum xa nước duềnh nhớ con xuồng nhỏ chông chênh đưa bạn yên nghỉ ở bên cánh rừng một thời nắng gió sau lưng mang theo đề xét soi từng bước đi. PHẠM SĨ SÁU
|